De zoete verleiding van Sicilië

Sicilië is een fantastische bestemming voor liefhebbers van lekker eten. Probeer deze beroemdheden uit de eilandkeuken maar eens, stuk voor stuk zo verleidelijke dat je er elke dag te veel van snoept… bovendien in deze dagen van Kerst!

Cannoli

Deze knapperige rolletjes gevuld met gezoete ricotta zijn een typisch Siciliaanse specialiteit. De cannoli zouden zijn ‘bedacht’ door de Romeinen. Zij waren een van de eersten die de gewoonte aannamen om na het diner nog wat zoete deegwaren te nuttigen. Zo waren de tubus farinarius dulcissimo edulio ex lacte factus Cicero’s favoriete nagerecht. Deze tubi farinari, deegrolletjes, zijn in feite niets anders dan de cannoli siciliani die de eilandbewoners nu maken.

Let wel: het vullen moet pas op het laatste moment gebeuren, vlak voor het opdienen. Bij de echte pasticcerie op Sicilië volgt men deze richtlijn nog altijd: als je daar een cannolo bestelt, is het gebruikelijk om niet te vragen ‘Mi rassi ’n cannolu?’ (‘Wil je me een cannolo geven?’), maar ‘Mi inchissi ’n cannolu?’ (‘Wil je een cannolo voor me vullen?’). Goed om te weten voor je bezoek aan het eiland!

Cassata

Een andere lekkernij die je zeker moet proeven tijdens een bezoek aan Sicilië, is cassata – zoet, rond gebak van cake, ricotta, marsepein, gekonfijte vruchtjes en slagroom. Het woord cassata zou volgens de ene Siciliaan een afgeleide zijn van caseum, Latijn voor kaas (vanwege de ricotta), terwijl het volgens een andere Siciliaan afstamt van het Arabische qas’at, kom (vanwege de vorm van de taart). Een derde zegt dat het allebei onzin is, maar dat dát ook niet belangrijk is. Het is de smaak die telt – en de aanblik. Veel cassate zijn kunstwerkjes op zich!

De huidige vorm van de cassata dateert uit circa 1870, toen de familie Florio het in het westen van Sicilië voor het zeggen had. Een van de bekendste banketbakkers in die tijd, Salvatore Gulì, werkte voor deze nobele familie. Ter gelegenheid van een grote beurs voor banketbakkers maakte hij een ‘moderne’ versie van de authentieke cassata. Die viel zo in de smaak dat de gebakjes ineens weer overal opdoken. Je kunt nu geen bakkerswinkel of bar binnenlopen zonder het felgekleurde gebakje in de vitrine te zien. Verleidelijk lekker!

Frutta di martorana
Net zo kleurrijk als de cassate is het marsepeinen fruit dat je op veel plekken op Sicilië tegenkomt. De traditie om met marsepein verschillende vruchten te maken, zou zijn ontstaan in het klooster van de kerk Santa Maria dell’Ammiraglio in Palermo, ook wel La Martorana genoemd. Ter ere van een bezoek van de bisschop wilden de kloosterlingen de sinaasappelbomen – die geen vrucht meer droegen – toch laten doorbuigen onder het gewicht van de appeltjes van oranje. Hun effectieve oplossing: ze maakten sinaasappels van marsepein! Sindsdien worden er niet alleen marsepeinen sinaasappeltjes gemaakt, maar vind je in vele pasticcerie op het eiland ook citroenen, bananen, vijgen, peren en aardbeien van marsepein. Genoemd naar hun oorsprong: frutta di Martorana. Da morire!

Tijdelijk lekkers

Ter ere van de feestdag van Sant’Agata, op 5 februari, eet men op Sicilië minne di Sant’Agata, de borsten van Sant’Agata. De geglazuurde gebakjes in de vorm van volle witte borsten, met een tepel in de vorm van een gekonfijte kers, zijn een vast onderdeel van het feest van de heilige Agatha. De gebakjes zijn een verwijzing naar het lugubere verhaal van Agatha, de martelares van Santuzza. Wanneer zij de wrede consul Quintianus afwijst, geeft hij uit wraak de opdracht om haar borsten af te snijden.

De gebakjes moeten perfect van vorm zijn. Het deeg moet langdurig gekneed worden, zodat de minne soepel en veerkrachtig als echte vrouwenborsten zijn. Dat brengt namelijk geluk en bescherming. Let wel: il conto delle minne, de som van de minne moet altijd even zijn: twee borsten, twee gebakjes voor elke vrouw. Neem dus niet al te grote gebakjes!